Yukarı
391706

Akciğer kanseri artık ‘erkek hastalığı’ değil

14 Kasım 2023 09:36

Eskiden “Erkek hastalığı” olarak bilinen akciğer kanserinin kadınlarda görülme sıklığının arttığına değinen Seha Akduman, “Hatta hastalık bazı bölgelerde erkeklerde görülme sıklığını geçmektedir’’ tespitini yaptı ve bunun nedenlerine dikkat çekti…

DNA'da gelişen hasarlara bağlı olarak akciğer dokusundaki hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla oluşan akciğer kanseri, dünya genelinde en sık görülen kanser türlerinden biri. ‘'Ancak hastalık sıklığı coğrafi bölgelere, yaşa, cinsiyete ve risk faktörlerine bağlı olarak değişebilir'' diyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Seha Akduman, bu sinsi hastalıkla ilgili hayati bilgiler verdi. İşte açıklamaları:

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Seha Akduman

En önemli risk faktörü: Sigara

Akciğer kanseri öncelikle belirli risk faktörleriyle ilişkilidir ve en önemli risk faktörlerinden biri tütün ve tütün ürünleri kullanımıdır. En önemli risk faktörü sigara (Hastaların yüzde 90'ı sigara içicisidir), pasif içiciliktir. Genetik faktörler, radon, arsenik, kadmiyum, asbest, civa, petrokimya türevleri, geçirilmiş verem de bilinen risk faktörleri arasındadır.

Erken dönemde belirti vermiyor

Akciğer kanseri erken evrelerinde asemptomatik (belirti göstermeyen) olabilir, bu da erken ve daha tedavi edilebilir bir aşamada teşhis edilmesini zorlaştırır. Ancak kanser ilerledikçe çeşitli semptomlar gelişebilir. Spesifik semptomlar akciğer kanserinin türüne, tümörün konumuna ve yayılma derecesine bağlı olarak değişebilmektedir. İnatçı öksürük, sık tekrarlayan pnömoni (zatürre) kanlı balgam,  nefes darlığı, göğüs ağrısı, kilo kaybı, tırnaklarda şekil değişikliği (çomak parmak) ve uzamış ses kısıklığı  akciğer kanserinin en önemli belirtilerindendir.

Nasıl korunabiliriz?

Akciğer kanseri için değiştirilebilir risk faktörleri, bireylerin yaşam tarzı değişiklikleri ve davranışsal seçimler yoluyla aktif olarak değiştirebilecekleri veya kontrol edebilecekleri faktörlerdir. Akciğer kanseri için en önemli ve önlenebilir risk faktörünün tütün kullanımı olduğunu vurgulamak önemlidir. Sigarayı bırakmak, riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz en etkili eylemdir. Halihazırda sigara içiyorsanız, bırakmak için destek ve kaynak aramanız şiddetle tavsiye edilir. Ayrıca, diğer değiştirilebilir risk faktörlerine maruz kalmayı en aza indirmek ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, Akdeniz tipi beslenmek egzersiz yapmam ve rutin kontrolleri ihmal etmemek genel akciğer kanseri riskinizi azaltmaya ve genel sağlığınızı iyileştirmeye katkıda bulunabilir.

Pasif içiciler de risk altında

Tüm dünyada ve her iki cinsiyette ölüme en sık sebep olan kanser türü akciğer kanseridir. Her yıl dünyada yaklaşık 1.8 milyon yeni akciğer kanseri tanısı konulmaktadır. Kanser kaynaklı ölümlerin yüzde 30'undan da akciğer kanseri sorumludur. En az 20 yıl boyunca, günde bir paket sigara içen 7 kişiden birinde akciğer kanseri tanısı konulmaktadır. 10 hastanın 9'unda en önemli risk faktörü sigaradır. Sigara süresi ve miktarı kadar, başlama yaşı, mesleği, genetik risk faktörleri önemlidir. En sık görüldüğü yaşlar 50-70 yaş aralığıdır. Günlük içilen sigara miktarı, içilen yıl sayısı kadar sigaraya başlama yaşı önemlidir. Ailede akciğer kanseri olması akciğer kanserine yakalanma riskini yaklaşık olarak 3 kat artırır. Ancak sigara içilmesi bu riski 30 kat artırır. Sigara dumanına maruz kalan ve pasif içici olarak tanımlanan gruplar da ciddi bir risk altındadır. Bu sonuçlardan da anlaşıldığı üzere sigaranın akciğer kanseri üzerine olan etkisi genetik risk faktörlerinden çok daha fazladır.

DİĞER SEBEPLER

Bununla birlikte akciğer kanseri için diğer risk faktörleri; evlere ve binalara topraktan girebilen, doğal olarak oluşan radyoaktif bir gaz olan radon gazı, asbest, arsenik, krom ve bazı endüstriyel kimyasallar gibi kanserojenlere maruziyeti artıran meslekler, hava kirliliği ya da odun sobalarından kaynaklanan dumana uzun sure maruz kalma da riski artırabilir. Daha önce akciğer kanseri geçirmiş olan kişilerde ikinci bir akciğer kanseri geçirme riski daha yüksektir. Bununla birlikte aile öyküsünde kanser olanlarda risk daha fazladır. Kronik Obstrüktif (tıkayıcı) Akciğer Hastalığı (KOAH) ve pulmoner fibrozis gibi bazı akciğer hastalıkları akciğer kanseri riskini artırabilir.

KADINLARDA NEDEN YAYGIN?

Akciğer kanseri eskiden erkeklerde kadınlardan daha sık görülürken, son birkaç on yıldır kadınlarda akciğer kanseri görülme sıklığı artmakta ve bazı bölgelerde erkeklerde görülme sıklığını geçmektedir. Bu değişime çeşitli faktörler katkıda bulunmaktadır. Kadınlarda akciğer kanseri insidansındaki artış, değişen sigara içme alışkanlıklarıyla yakından bağlantılıdır. 20. Yüzyıl'ın ortalarında kadınlar arasında sigara içme oranları önemli ölçüde artmış ve akciğer kanserinin kadınlar için önemli bir sağlık sorunu olarak ortaya çıkmasına katkıda bulunmuştur. Ayrıca akciğer kanserli kadınların yüzde 60‘ndan pasif maruziyet sorumludur. Kadınlar sigarayı bıraktıkça veya hiç başlamadıkça, bu gruptaki akciğer kanseri oranları son yıllarda stabilize olmuş veya azalmış olabilir.

Sözcü



Yorumlar

Bu haberde yorum bulunmamaktadir.

Yorum Ekle


Diğer Haberler

Beyninizi iyi besleyin

‘’Bilinçli beslenme beyin sağlığı için de çok önemli. Beynimiz de yediklerimizden doğrudan etkileniyor’’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, zihinsel fonksiyonları olumlu etkile...

Dünya yeni bir krizle karşı karşıya!

Dünya Sağlık Örgütü, toprağa ve havaya karışan Coccidioides cinsine ait mantar sporlarının hem bağışıklık sistemi zayıf hem de sağlıklı bireylerde yaygın koksidioidomikozis enfeksiyonları...


40 yaşında yaptığınız bu 4 şey 60 yaşında bunamaya yol açıyor!

Bilim insanları, 40–50 yaş arasında sıklıkla ihmal edilen kronik uyku eksikliği, sosyal izolasyon, kontrolsüz stres ve hareketsizliğin, 60 yaş ve sonrasında demans da dahil olmak üzere nö...

Öksürük sesinden hastalık tanısı koyulabilecek

Hitit Üniversitesi'nde farklı uzmanlık alanlarından akademisyenler, öksürük sesinden 6 hastalığın yanı sıra sağlıklı öksürüğü de teşhis edebilen yapay zeka destekli yazılım geliştirdi. Ün...


Çocuğunuz ekran başında dakikalarca oturuyorsa...

Çocuk Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Nevzat Aykut Bayrak, çocuklarda kabızlık şikayetlerinin arttığını belirtti. Ekran başında geçirilen uzun saatler, hareketsizlik ve yanlış beslenme b...

Hücrelerin koruma kalkanı

Vücutta birçok biyolojik süreçte kritik rol oynayan ‘sistein’in hücresel düzeyde koruma sağlayan önemli bir amino asit olduğuna dikkat çeken Demet Erciyes ‘’Bu bileşiğin bağışıklık sistem...


Baş ağrısının yeri, nedenini ele veriyor

Baş ağrısı nedeninin başladığı bölgeye göre değiştiğini belirten Prof. Dr. Derya Uludüz, “Üstelik vücudun bir tür uyarı sinyali olan bu ağrıyı tanımak bazen hayat kurtarır’’ dedi. Baş ağr...

Kilo veremiyorsanız sebebi ruh haliniz olabilir!

Obezitenin arkasındaki görünmeyen nedenleri hiç düşündünüz mü? Ruh Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Barış Yılbaş, yeme bozuklukları ve ruhsal çöküntülerin kilo artışına nasıl zemin hazırladığ...


Vücudunuzdaki küçük bir ben hayatınızı değiştirebilir!

Ciltteki benlerdeki şekil değişiklikleri, iyileşmeyen yaralar ve renk farklılıkları cilt kanserinin erken belirtileri olabilir. Dermatolog Doç. Dr. Alev Eken, düzenli cilt kontrollerinin ...

SOSYAL MEDYA


MAGAZİN

Danla Bilic'e ölüm tehdidi: Dayımı aramış

YouTube'da yayınladığı eğlenceli makyaj içerikleri ile adını geniş kitlelere duyurduktan sonra özel yaşamı ve Instagram'daki paylaşımlarıyla magazin dünyasının en çok konuşulan isimlerind...

TEKNOLOJİ

EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ

Beyninizi iyi besleyin

‘’Bilinçli beslenme beyin sağlığı için de çok önemli. Beynimiz de yediklerimizden doğrudan etkileniyor’’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, zihinsel fonksiyonları olumlu etkileyen gıdalara dikkat çekti.

ÇOK YORUMLANANLAR

ÇOK OKUNANLAR