Yukarı
426347

Felçte altın saatleri kaçırmayın

10 Mayıs 2025 08:44

Felç belirtileri başladığında ilk 4,5 saat içinde acil tedavinin çok önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Derya Uludüz ‘‘Bu durumda dakikalar hatta saniyeler çok kıymetli. Hastanın en hızlı şekilde bir inme merkezine yönlendirilmesi gerekir’’ uyarısında bulundu.

Halk arasında “felç” olarak bilinen inme, Dünya’da en fazla fonksiyon kaybına neden olan ve ölüm nedeni olarak ikinci sırada yer alan ciddi bir  sağlık sorunu…  Felcin, hem önlenebilir hem de erken ve doğru müdahaleyle tedavi edilebilir olduğuna dikkat çeken Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, ‘10 Mayıs Dünya İnme Farkındalık Günü’ nedeniyle bu konuda hayati bilgiler paylaştı…

NASIL ANLAŞILIR?

Felcin en belirgin işaretleri şöyle sıralanabilir: Vücudun tek tarafında yüz, kol ve/veya bacakta olan hissizlik ve/veya kuvvet kaybı; bilinç bulanıklığı/ani bilinç kaybı; konuşma ve/veya anlamada güçlük; baş dönmesi, denge kaybı ve yürüme güçlüğü. En sık rastlanan belirti vücudun yarısında güçsüzlük ve uyuşma; kolunu bacağını kaldıramama, hissizlik şikayetleridir. İkinci sık rastlanan şikayet hastanın konuşmada zorluk çekmesidir. Hastada ya kelimeler anlaşılmaz bir şekilde ağızdan çıkar ya da doğru kelime çıksa bile telaffuzda zorluk, dilin dönmemesi, peltek konuşma gibi sorunlar oluşabilir. 

Ayrıca beynin arka bölgesi beyin sapı inme nedeniyle etkilendiğinde, aniden hastada baş dönmesi, nesneleri çift görme veya yürürken dengeyi kaybetme belirtileri olur. Bu ani ve şiddetlidir.  

BU HATALARI YAPMAYIN

Hızlı ve başarılı tedavi için hastayı zaman kaybetmeden inme konusunda deneyimli bir merkeze ulaştırmak çok önemlidir. Felç geçiren kişinin yüzüne kolonya dökerek kendine getirmeye çalışmak ona zaman kaybettirir. 

Felç geçiren kişinin yutma fonksiyonu bozulmuş olabilir. Bu yüzden yiyecek verilmemeli, su içirilmemelidir.  Aksi takdirde bunlar akciğerlerine kaçabilir ve hastalığın hızla kötüleşmesine neden olabilir. 

Hastaya tansiyon ilacı verilmesi de sakıncalı. Çünkü tansiyon düşer ve beyne giden kan azalır. İnmede sebep beyin kanaması ya da damar tıkanıklığı olabilir. Kanı inceltici bir ilaç verdiğimizde kanamayı artırabiliriz. Bu nedenle kan sulandırıcı ilaçlar da vermemeliyiz.

TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?

İnme son yıllarda tıptaki hızlı gelişmeler sayesinde artık kolaylıkla tedavi edilebilir bir sağlık sorunudur. Tedavinin başarılı olması için de erken davranmak hayati önem taşır. 

Belirtiler fark edildiği andan itibaren hızlı ve başarılı bir tedavi için inme konusunda deneyimli merkezlerin belirlenmesi ve kişinin en ivedi şekilde bu merkezlere ulaştırılması gerekir. 

Felç geçiren kişiye acil müdahale yapabilecek nöroloji uzmanlarıyla hızlıca iletişime geçilmesi çok önemlidir.

Nasıl önlenebilir?

Felcin önlenmesinde yaşam tarzı değişiklikleri olarak beslenmede doymuş yağ asitleri içeren yiyeceklerden kaçınmak, lifli besinler yemeye özen göstermek, meyve ve sebze ağırlıklı beslenmek, tuzu kısıtlamak önem taşır. Özellikle Akdeniz diyetinin inmeden koruyucu (zeytin yağı ve sebze içerikli diyet) olduğu ortaya konulmuştur. Önümüz yaz, bu aylarda hidrasyonun sağlanması için bol bol su içmek de çok önemli.

DÜZENLİ EGZERSİZ ŞART

Diğer yandan fiziksel aktivitenin artırılması inme riskinde düşüş ile ilişkili bulunmuştur. Günde en az 30 dakikalık yürüyüşlerin yapılması ya da kalori kaybı olarak buna eş değer fiziksel aktiviteyi içeren egzersizlerin düzenli uygulanması gerekir. Günde en az 30 dakikalık yürüyüşlerin yapılması ya da kalori kaybı olarak buna eş değer fiziksel aktiviteyi içeren egzersizlerin düzenli uygulanması felci önlüyor. Bu arada özellikle masa başı çalışanlar belli aralıklarla hareket etmeli.

Eğer göbeğinizde yağlanma varsa (kadınlarda 90, erkeklerde 102 santimin üzerindeyse) bu da inme için risk taşır. 

Kontrolsüz hipertansiyon, şeker hastalığı ve kolesterol yüksekliği gibi risk faktörlerinin kontrol altına alınması, tansiyonun 140/90 mmHg altında tutulması, sigara ve alkol tüketiminden kaçınılması, kilo fazlalığının diyetlerle uygun sınırlara çekilmesi inmenin önlenmesinde temel prensipler arasında yer almaktadır. Bu risk faktörlerine yönelik doktorunuzun gerekli durumlarda önereceği ilaçları düzenli kullanmak da felcin tekrarlama riskini azaltır. Sözcü



Yorumlar

Bu haberde yorum bulunmamaktadir.

Yorum Ekle


Diğer Haberler

Gebelikte yapılıyor, doğumdan sonra hayat kurtarıyor!

Gebelikte yapılan boğmaca aşısı, bebekleri doğumdan sonraki ilk aylarda karşılaşabilecekleri ciddi solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyor. Aşı, artık rutin bağışıklama programında ye...

Şekerli kahve içenler dikkat! Korkutan ölüm riski detayı

Bilim insanlarının yaptığı son araştırma kahvenin yeni boyutlarını gözler önüne serdi. Kahve tiryakilerini ilgilendiren önemli detay ortaya çıktı. ABD’de Tufts Üniversitesi’ne bağlı Geral...


Sıcak çarpması kapıda: Vücudunuz alarm veriyor

Yüksek sıcaklıklar ve yetersiz sıvı alımı, yaz aylarında güneş çarpması riskini artırıyor. Doç. Dr. Veysel Kıdır, sıvı kaybının hayati sonuçlara yol açabileceğini belirtti.İç Hastalıkları...

Hap mı, bitki mi? Ne işe yarıyor, ne zararlı?

Uykusuzluğa karşı çare olarak görülen her ürün güvenli değildir. İlaçlar, çaylar, takviyeler… Peki hangisi gerçekten işe yarıyor? 50 yaş üstünde uyku destek ürünleri bilinçsizce kullanılı...


Akciğer kanseri neden hâlâ bu kadar ölümcül?

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Cengiz Şen, akciğer kanserinin her yıl yaklaşık 2 milyon kişinin ölümüne yol açtığını belirterek erken teşhisin önemine dikkat çekti. Dr. Şen, özellikle siga...

Beyin sisi, alzheimer değildir!

Kelimeleri bulamıyor, dalıp gidiyor, ne okuyorsan aklında tutamıyorsan bu bir hastalık olmayabilir ama ihmal de edilmemeli. Beyin sisi tıpkı Alzheimer ya da bunama gibi hissettirse de geç...


Kalbinizde plastik olabilir mi? Uzmanından kritik açıklama

Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Demir, mikroplastiklerin yalnızca sindirim sistemini değil; kalp, beyin ve böbrekleri de tehdit ettiğini belirtti. Mikroplastiklerin vücutta iltihap ol...

35 yaş üstündeyseniz belirtiler erken başlıyor

Kadınların hayatında önemli bir dönüm noktası olan menopoz, her bireyde farklı belirtilerle ortaya çıkabilir. Ancak bazı sinyaller, bu sürecin daha zorlu geçebileceğine işaret eder. İşte ...


15 dakikalık egzersiz bel çevresini de inceltiyor

Alabama Üniversitesi’nden Dr. Elroy Aguiar, her ana öğünden sonra yapılacak yalnızca 15 dakikalık tempolu bir yürüyüşün, kan şekeri ve tansiyon kontrolünde anında etki gösterdiğini, uzun ...

SOSYAL MEDYA


MAGAZİN

Kızılcık Şerbeti'nde beklenmeyen ayrılık

Kızılcık Şerbeti’nin Metehan karakterini canlandıran Rahimcan Kapkap, yeni sezonda Show TV’nin Veliaht dizisine transfer oldu. Kapkap’ın diziden sessizce ayrılması ve yeni projesi izleyic...

TEKNOLOJİ

EDİTÖR'ÜN SEÇTİKLERİ

Gebelikte yapılıyor, doğumdan sonra hayat kurtarıyor!

Gebelikte yapılan boğmaca aşısı, bebekleri doğumdan sonraki ilk aylarda karşılaşabilecekleri ciddi solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyor. Aşı, artık rutin bağışıklama programında yer alıyor. Uzmanlar zamanlamaya dikkat çekti.

ÇOK YORUMLANANLAR

ÇOK OKUNANLAR