Saçkıranın 8 nedeni

Sanatçı Işın Karaca sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda 2 yıldır Alopesi Universalis hastalığıyla yani saçkıranla mücadele ettiğini belirtmişti. Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Burhan Engin; Karaca’nın bu açıklamasıyla gündeme gelen hastalıkla ilgili merak edilen noktalara değindi.

Işın Karaca, önceki gün son görüntüsünü paylaşarak bir açıklamada bulundu. Saçlarının dökülmesi nedeniyle kansere yakalandığı zannedilen Karaca, bu iddiaların asılsız olduğunu belirterek, hastalığının Alopesi Universalis yani saçkıran olduğunu belirtti. Karaca, bu sorununun Covid-19 aşısı yaptırdıktan sonra başladığını ve geçirdiği Covid-19 sonrası şiddetlendiğini vurgulayıp, Hashimoto tiroidi hastası olduğunu da sözlerine ekledi. Peki saçkıran nedir? Sebepleri nelerdir? Kimlerde görülür? Bazı hastalarda neden kronikleşir? Bulaşıcı mıdır? Nasıl tedavi edilir? İşte Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Burhan Engin'in bu sorularıma verdiği yanıtları:

Burhan Engin

Hastalık nasıl tetiklenir?

1) Saçkıran sebebi genellikle bilinmeyen fakat en sık emosyonel (duygu durumlarından kaynaklanan) veya fiziksel stresle tetiklenen bir hastalıktır.

2) Bazı aşılar,

3) Covid-19, Influenza (grip) gibi bazı viral enfeksiyonlar,

4) Bazı ilaçlar nedeniyle tetiklenebilir.

5) Genetik de olabilir. Hastaların yüzde 10-20'sinin ailesinde saçkıran öyküsü bulunmaktadır.

6) Hashimoto tiroidi gibi otoimmün hastalığı olan kişilerde saçkıranın görülme sıklığı artar.

7) Bağışıklık sisteminde değişiklik olan kişilerde ortaya çıkabilir.

8) Down Sendromu da bir risk faktörüdür. Hastalık bu çocuklarda görülebilir ve dirençli olabilir.

Bazen neden uzun sürer?

Saçkıran toplumda sık görülen bir hastalıktır ancak hastaların birçoğunda hastalık bir yıl içerisinde kendiliğinden iyileşmektedir. Ancak çocukluk çağında başlayan, vücutta da kıl kaybı olan hastalarda, tırnaklarında değişiklik görülen hastalarda, alerjik hastalığı bulunanlarda, ofiyazis (saçlı deri sınırında bant tarzında dökülme) eşlik edenlerde ve ailesinde saçkıran olan hastalarda tedaviye direnç görülebilir. Bu hastalarda saçkıran daha uzun süre seyredebilir. Yaklaşık yüzde10 hastada kronik bir seyir görülmektedir.

Işın Karaca

Kaç tipi vardır?

Alopesi Areata'nın (saçkıran) 3 türü vardır. Alopesi Areata tek bir alanda veya birkaç alanda saç ve/veya sakal kaybı görülmesiyle seyreder. Alopesi Areata Totalis bütün saçlı deride saç kaybıyla seyreder. Alopesi Areata Universalis ise kirpik, kaş ve vücudun diğer bütün bölgelerindeki kılların kaybıyla kendini gösterir. Otoümmin bir hastalık olduğundan ve ortaya çıkmasında herhangi bir enfeksiyon etkeni rol oynamadığı için bulaşıcı değildir.

Önlenebilir mi?

Hastalığı tetikleyen başta emosyonel stres olmak üzere vücudu strese sokan sigara, travma, enfeksiyonlar gibi tetikleyici faktörlerden mümkün olduğunca kaçınılması hastalığın ilerleyişini ve yeni saç kaybı oluşumunu engelleyebilir.

Tedavisi mümkün mü?

Eğer saçsız alan küçükse ve hastalık hafifse intralezyonel kortikosteroid uygulaması denilen saç kaybının görüldüğü deri içerisine uygun dozda kortikosteroid enjeksiyonu uygulanabilir. Daha geniş ve bu tedaviye dirençli hastalarda uzman dermatologlar tarafından, topikal immünoterapi denilen haftada bir saçlı deriye uygulanan SADBE ve DPCP tedavileri 3-6 ay süreyle önerilebilir. Bu tedaviye de yanıt vermeyen hastalarda eğer uygunsa sistemik tedavi olarak steroid, siklosporin ve benzeri ilaçlarla tedavi sağlanabilir. Bütün bu tedavilere yanıt yeterli değilse bazı özel ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar düzenli olarak özel tetkiklerle takip edilmesi gereken, 3. basamak hastanelerde özel rapor düzenlenerek kullanılan oldukça etkili kronik saçkıran ilaçlarıdır.

Belirtileri nelerdir?

Saçkıran saçlı deri ve/veya vücudun farklı bölgelerinde ani saç kaybı ile karakterize otoimmün bir hastalıktır. Saçlı deride dağınık, birbirinden farklı para şeklinde dökülmeler görülür. Ofiyazis denilen kulak arkası, ense gibi saçlı deri sınırlarında bant şeklinde dökülmeler de görülebilir.

Sözcü