Örtülü Ödenek Açıklaması

Başbakan, basında çıkan 'örtülü ödeneğin denetlenmesi gerektiği' görüşler üzerine bu yıl yaptığı harcamaları açıkladı.

  Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2010 yılında örtülü ödenekten 385 milyon TL harcandığını bildirdi. 2010 yılı örtülü ödenek harcamasının Kanunun öngördüğü tavan harcama limitinin yüzde 28’i oranında olduğunu belirten Başbakan Erdoğan, “Yani yapılan harcamalar konunda öngörülen tavan harcama limitinin üçte birini dahi bulmamıştır” dedi.

  Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Gazeteci Mustafa Mutlu’nun örtülü ödeneğin denetlenmesi gerektiği yönünde görüşünü dile getirdiği köşe yazısı üzerine Mutlu’ya bir açıklama gönderdi. Başbakanlık Basın Merkezi tarafından kamuoyuna da duyurulan yanıtta Başbakan Erdoğan Gazeteci Mustafa Mutlu’ya, “16 Aralık 2010 tarihli köşenizde yer alan ‘Örtülü ödenek denetlenmeli’ başlıklı yazınızdaki iddiaların, bütçe tekniği ile ilgili hususların bilinmemesinden kaynaklandığı düşüncesiyle, aşağıdaki açıklamaya ihtiyaç duyulmuştur” dedi.

  Uluslararası ya da ulusal ölçekte meydana gelebilecek ve örtülü ödenek harcamasını gerektirecek gelişmelerin önceden öngörülmesi mümkün olmadığından, bütçe yılı başında bütçede bir “Tertip” açıldığını ve bu tertibe sembolik bir “İz Ödenek” konulduğunu belirten Başbakan Erdoğan, “İz ödenek uygulaması bir ‘Başlangıç Ödeneği Tahmini’ değil, bütçe tekniği açısından bir ‘Tertip’ açılmasıdır. Yıl içerisinde uluslararası veya ulusal ölçekte ortaya çıkan Devlet ihtiyaçlarının gerektirdiği ölçüde bütçeden bu yöntemle harcama yapılmaktadır” dedi.

  Başbakan Erdoğan yanıtında, yıllar itibarıyla örtülü ödenek için ayrılan ‘İz Ödenek’ ve harcamalarını da bir tablo halinde yanıtına ekledi. Buna göre 1995-2010 yılları arasındaki iz ödenekler, harcamalar ve harcama/iz ödenek oranları şöyle (2010 rakamları 17 Aralık itibarıyla):

Yıllar İz Ödenek Harcama Harc/İz Öd.
2010 230.000 385.400.247 1.676
2009 230.000 341.971.042 1.487
2008 220.000 290.981.700 1.323
2007 220.000 262.286.521 1.192
2006 200.000 217.772.810 1.089
2005 200.000 97.680.439 488
2004 200.000 258.627.260 1.293
2003 175.000 103.012.740 589
2002 125.000 121.405.114 971
2001 100.000 76.655.005 767
2000 75.000 48.273.413 644
1999 60.000 45.214.202 754
1998 45.000 8.808.776 196
1997 30.000 6.367.593 212
1996 30.000 4.031.104 134
1995 15.000 1.274.780 85

ÖRTÜLÜ ÖDENEK 1 KATRİLYON MU?

  Başbakan Erdoğan, ayrıca “2010 yılı örtülü ödenek harcaması Kanunun öngördüğü tavan harcama limitinin yüzde 28’i oranındadır. Yani yapılan harcamalar kanunda öngörülen tavan harcama limitinin üçte birini dahi bulmamıştır” açıklamasını da yaptı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Gazeteci Mustafa Mutlu’ya yanıtında, “Hükümetimizin açıklık ve şeffaflık politikası gereğince, daha önce hiç açıklanmayan örtülü ödenek harcamaları, 2006 yılından beri Faaliyet Raporları ile kamuoyuna açıklanmaktadır” dedi.

MUTLU NE YAZMIŞTI? 

  Gazeteci Mustafa Mutlu ise Vatan Gazetesi’nde 16 Aralık Perşembe günü yer alan “Örtülü Ödenek denetlenmeli!” başlıklı köşe yazısında şu görüşlere yer vermişti: 

“Başbakanlığın bu yıl örtülü ödenekten yaptığı harcamalar, 400 milyon liraya dayanmış...
Oysa aynı harcamalar, 2003 yılında 103 milyon liraymış...
Asıl vahim olan ise bütçeye konan “başlangıç ödeneği” ile gerçekleşme arasındaki farkta:
2010 bütçesinde bu kalem için belirlenen miktar sadece 230 bin liraymış!
Yani Başbakanlık, daha yıl bitmeden kendisine ayrılan paranın bin 500 katından fazlasını harcamış!
Bu örtülü ödenek işi öyle güzel formüle edilmiş ki; hiçbir kişi ya da kurum, bu paranın nereye harcandığını başbakanlara soramıyor!
Yine yasa gereği, yapılan harcamalarla ilgili tüm belgeler imha ediliyor...
Ve yasa, bu ödeneği kullanma konusunda başbakanlara sınırsız yetki veriyor!
Örtülü ödenek;
Kapalı istihbarat ve kapalı savunma hizmetlerinde...
Devletin milli güvenliğinin ve yüksek menfaatlerinin sağlanmasında...
Devlet itibarının korunmasında...
Siyasi, sosyal ve kültürel konular ile olağanüstü hizmetlerde kullanılabiliyor!
İlgili yasa, bu paranın sadece...
Başbakanların ve ailelerinin kişisel harcamalarında ve...
Siyasi partilerin idare, propaganda ve seçim ihtiyaçlarında kullanılamayacağını hükme bağlıyor...
Ama... Bu ödenek hiçbir kişi ya da kurum tarafından denetlenmediği için, söz konusu “yasaklar”ın uygulanması, sadece başbakanların vicdanına bırakılıyor!
Oysa demokrasilerin olmazsa olmazı “saydamlık”tır...
Ve “saydamlık”, halktan alınan vergilerle yapılan her türlü harcamanın açık ve denetlenebilir olmasını gerektirir...
Bizde ise bu hesap ne açık, ne de denetleniyor...
Eğer bu ödeneğin yüzlerce milyon dolar olması gerekiyorsa, neden bütçeye 230 bin lira başlangıç ödeneği konuluyor?
Neden Başbakanlık her yıl, “başlangıç ödeneğinin bin-1500 katını harcayan müsrif bir kurum” gibi görülmek zorunda bırakılıyor?
Tamam; devlet çıkarlarının, bazı istihbarat ve savunma harcamalarının “gizli” tutulmasını gerektirebileceğini anlıyorum.
İyi de Başbakan’ın bilip de; örneğin Cumhurbaşkanı’nın, Meclis Başkanı’nın ve Anayasa Mahkemesi’nin bilmesinde sakınca olacak bir faaliyet düşünemiyorum!
Madem ki demokrasiyle yönetildiğimizi söylüyoruz...
Ve madem ki demokrasi; güçlerin denkliği ilkesine dayanıyor...
O zaman; Başbakanlığın örtülü ödeneği de her yıl sonunda Cumhurbaşkanı’nın başkanlığında, Meclis Başkanı ve Anayasa Mahkemesi Başkanı’ndan oluşan üçlü bir “komisyon” tarafından denetlenmeli...
Aksi halde böylesine büyük paraların hesapsız ve denetimsiz harcanmasının, toplumda giderek daha da büyük rahatsızlıklara yol açması kaçınılmaz gibi görünüyor...”