ESHOT'dan Çelişkili Açıklama

Alkollü olarak araç kullandığı için ehliyetine ikinci kez el konulan ve 1.5 yıldır bu şekilde belediye otobüsü kullandığı ortaya çıkan İZULAŞ şoförü Hakan Türksever'in İzmir'in Kahramanlar semtinde çarptığı baba ve kızının yaşamını yitirmesiyle ilgili tepkiler sürerken, ESHOT Genel Müdürlüğü'nden "Bahaneye bak" dedirtecek açıklama geldi.
Yeni Asır, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu'nun, Emniyet Müdürlüğü'nden, Türksever gibi sürücüleri tespit etmek amacıyla sistemlerine girebilmek için istedikleri ancak alamadıklarını iddia ettiği şifreyi "e-devlet kapısı" uygulaması kapsamında 1 TL'ye alınabileceğini ortaya koymuştu. İZULAŞ'ın da bağlı olduğu ESHOT Genel Müdürlüğü, Yeni Asır'ın Pazar günkü söz konusu manşetiyle ilgili çelişkilerle dolu bir açıklama yaptı. Genel Müdürlük açıklamasında, "e-devlet kapısı" uygulamasıyla başkasına ait kişisel verileri elde etmenin yasal olarak suç teşkil edeceği belirtildi. Ayrıca kurum ve kuruluşlara bu uygulama çerçevesinde şifre verilmediği bahanesi arkasına sığınılırken, kazadan bu yana kamuoyunun sorduğu sorulara yine net şekilde cevaplandırılmadı.

İŞTE ESHOT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'NEN AÇIKLAMALARI VE ÇELİŞKİLERİ
1) "Emniyetten 3 Mart'ta sorgulama bilgisi istedik. 12 Mart'ta eksik olan bilgileri istediler. 7 Haziran'da toparlayıp gönderdik."
Aynı açıklama belediye tarafından daha önce de yapıldı. Emniyet Müdürlüğü'nün istediği bilgilerin belediye tarafından neden ancak 85 günde toparlanıp gönderildiğine yine açıklama getirilemedi. Polisin istediği bilgileri göndermek için 87 gün neden beklediniz?
2) "Emniyet şifre talebimizi kabul etmedi"
Bu iddiayı ilk olarak Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu dile getirdi. Ancak, Emniyet Müdürlüğü yetkilileri, "Bize resmi olarak bir başvuru yapılmadı. Resmi başvuru olsaydı, talep değerlendirilir ve bunun mevzuat çerçevesinde mümkün olup olmadığı incelenirdi. Belediyeye de buna göre bir cevap verilirdi" diyerek bunu yalanladı. ESHOT Genel Müdürlüğü'nün bu son açıklamasında da aynı iddiayı tekrar dile getirdi. Ancak, bu defa bir kelime oyunu yapıldığı gözlerden kaçmadı. ESHOT'un açıklamasında Emniyet Müdürlüğü'ne "başvuru" yapıldığı değil Emniyet Müdürlüğü'yle "görüşüldüğü" ifadesine yer verilmesi dikkat çekti.
3) "Yeni Asır'ın yaptığı gibi 1 liraya alınan şifreyle başkalarının bilgilerine erişmek suçtur. E-devlet kapısı uygulaması kapsamında vatandaşlara verilen bireysel şifre ile sadece kendi adına soruşturma yapılabilir. Ayrıca, bu uygulamada kurumlara şifre verilmiyor."
Bu ifadeyle böylesine feci bir kazaya neden olan sürücünün ehliyetine el konduğunun 1.5 yıldır tespit edilememesine bahane üretiliyor. Ayrıca, birçok hukukçu, bir kamu hizmeti için belediye otobüs şoförlerinin bilgilerinin bu uygulama çerçevesinde sorgulanmasının suç teşkil etmediği konusunda fikir birliğine varıyor. Öte yandan uzmanlar, belediyenin sorunu alacağı basit bir kararla da çözebilirdi. Belediye bünyesindeki şoförlere, 'e-devlet kapısı uygulaması kapsamında her 3 veya 6 ayda bir bu bilgileri alıp bize getirin' koşulu koysaydı ortada sorun kalmazdı. Böylece sözkonusu personel, 1 lira verip şifreyi alır ve sorgulama bilgilerini istenen periyotlarla belediyeye bildirebilirdi. Böylece, yollara ehliyetine alkolden 2. kez el konulan sürücüler çıkarılmazdı.

HUKUKÇULAR NE DİYOR?
Avukat Yusuf Akın:
"Gizli olsaydı devlet erişimi engellerdi"
Postaneden alınan şifre kişinin e-devlet uygulaması kapsamında hazırlanan sisteme girmesini sağlıyor. Ancak kişi, istenen verileri girerek bir başkasına ait bilgileri de görebiliyorsa, burada bir gizlilikten, ihlalden sözedemeyiz. Devlet sistem kullanımını, üçüncü bir kişiye ait bilgileri size vermemek üzerine düzenleyebilirdi. Ancak böyle bir düzenleme olmadığına göre burada gizli bilgiler var denilemez. Bu bilgiler herkes tarafından şifre girilerek görülebilir şekilde konulmuştur. Gizli bilgiler zaten kişinin kendisinden başkasına verilmeyen bilgilerdir.

Avukat Nurten Çavuşoğlu:
"Kamu yararı olduğu için sakıncası yok"
Belediye yetkilileri, bu şifreyi alıp, kendi personelinin, tamamen iş nedeniyle durumunu denetleyebilir. Üçüncü kişilerin erişmesini yasaklamayan sistemde, kişisel bilgilere bakma hakkı vardır. Çünkü bakmanızda bir kamu yararı vardır. Bu durumda, 'kişisel bilgileri ihlal etmemeliyiz' diye düşünmek çok basit bir düşünce yapısıdır. Devlet bu hizmeti verirken, zaten kişinin çok özel bilgilerinin üçüncü kişiler tarafından elde edilmesini yasalar önünde suç olacağını düşünür ve buna bir yasak getirirdi. Böyle bir yasak olmadığına, devlet bu bilgileri şifresi olan herkesle paylaşabildiğine göre burada gizlilik ihlali vardır diyemeyiz.

Avukat Özcan Türkoğlu:
"Kendilerine göre savunma yapıyorlar"
Kişi yasal hak olarak kendisine verilen şifreyi alıp, bilgi takibi yapabiliyorsa bu suç değildir. Örneğin benim bir taşıma şirketim olsaydı, şoförlerimin ehliyet durumlarını takip etmek için bu teknik hizmeti, devletin bana verdiği şifreyle kullanırdım. Kişisel gizli bilginin elde edilmesi dediğiniz kişinin özel bilgileridir. İnternette şifreyle girilerek kişinin özeline ait mailler, mesajlar, dosyalar vb gibi bilgileri elde etmektir. Biz hukukçular da Ulusal Yargı Ağı denilen UYAP sistemine her gün şifreyle giriyor ve vatandaşlık numarasını girerek, müvekkillimiz olsun ya da olmasın kişilerin hukuki durumlarını takip edebiliyoruz. O zaman biz hukukçular iş gereği bunu yaparken sürekli suç mu işliyoruz? Bana göre burada, belediye ciddi bir hukuki sorumluğun altında olduğu için kendine göre savunma mekanizması üretmektedir.

Avukat Murat Eğrice:
"Denetleme, belediyenin asli görevleri arasında"
Şifrenin kişiye ait olduğu ve baktığında kendisine ait özel bilgileri gördüğünü söylemek doğrudur. Ancak belediyenin kamu yararına bir işte çalıştırdığı insanlarla ilgili olarak bu tür araştırma yapma hakkı vardır. Çünkü kamu hizmeti yapan kişinin, çok özel olmayan bu bilgilerini görerek denetleme yapmak asli görevlerindendir. Kimse belediyeye 'Sen niye otobüs şoförünün ehliyetiyle ilgili araştırma yapma gereği duydun. Onun ehliyetinin durumuyla ilgili kişisel bilgileri elde etmeye çalışıyorsun' diyemez.