İzmir’de dereler 'kabus' olmaktan çıktı

1995 yılında yaşanan sel felaketi sonrasında su baskınlarına karşı kenti korumak için yoğun alt yapı çalışması gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi, son 6 yıl içinde 39 derede 44 kilometre uzunluğunda dere ıslahı gerçekleştirdi. Bunun 22.5 kilometrelik bölümü ise 16 milyon TL’lik yatırımla 2009 yılında tamamlandı. Gerçekleştirilen yatırımlar 137 kilogram yağışın düştüğü son yağışlarda etkisini gösterdi. Şiddetli yağışlara rağmen derelerde ciddi bir sıkıntı yaşanmadı.

Kent içindeki dere ıslahlarını büyük ölçüde tamamlayan İzmir Büyükşehir Belediyesi 2010 yılında gözünü çevre yerleşimlere çevirdi. Aliağa, Özdere, Yenifoça, Bayındır- Ayrancılar-Yazıbaşı’nda 10 milyon 350 bin TL’lik yatırımla 16 derede ıslah çalışması gerçekleştirecek olan İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU ekipleri, çevre yerleşimlerin en büyük sıkıntılarından biri olan dere taşkınlarına da çözüm bulacak. Bu derelerin üst havzalarında suyu geciktirmek ve teressubatı (kum, çakıl, toprak) önlemek amacıyla ayrıca 12 adet tersip bendi de inşa edilecek.

2010 yılı programı

2008 ve 2009 yıllarında Ürkmez, Menderes, Bayındır, Urla, ilçelerinde 11 derede 10 kilometre uzunluğunda dere ıslahını tamamlayan İZSU Genel Müdürlüğü, 2010 yılında Aliağa ilçe merkezinden geçen olan Değirmendere Deresi ve yan kollarında yaklaşık 2 kilometre uzunluğunda dere ıslahı gerçekleştirecek ve bir adet tersip bendi yapacak.

Özdere Mahallesi’nde bulunan yan kollarıyla birlikte toplam 4 kilometre uzunluğundaki 6 derenin ıslahı gerçekleştirilecek ve 3 adet tersip bendi yapılacak.

Yenifoça Mahallesi’nde 4 kilometre uzunluğunda 3 adet dere ıslah edilecek ve 4 adet tersip bendi inşa edilecek.

Bayındır’da da Eminesuyu, Kınalı ve Hacıibrahim derelerinde toplam 3 kilometrelik ıslah imalatı ve 4 adet tersip bendi yapılacak.

Ayrancılar-Yazıbaşı’nda da 4 kilometre uzunluğunda 3 derenin ıslahı gerçekleştirilecek. Böylelikle yaz aylarında sinek ve koku üreten, kışın da taşkınlara neden olan bu derelerdeki sorunlar ortadan kaldırılmış olacak.

Vatandaş rahat edecek

İlçe, mahalle ve köylerde su taşkınlarına neden olan derelerin ıslahı için ciddi bir kaynak ayırdıklarını kaydeden İZSU yetkilileri, “Bu dere ıslahlarıyla önemli bir çevre yatırımını daha gerçekleştirmiş olacağız. Böylelikle kış aylarında taşarak can ve mal kayıplarına neden olan, yaz aylarında koku ve sinek üreterek çevreyi rahatsız eden derelerimizi temizleyeceğiz” dedi.

Kent içinde gerçekleştirilen dere ıslah çalışmalarla da ilgili bilgi veren yetkililer, eskiden dere yatağı ve göl olan yerlerin zamanla çeşitli nedenlerle doldurulduğunu ve imara açıldığını belirterek “Bu soruna kalıcı çözüm bulmak için şehirdeki eski dere yataklarını buluyor, cadde ve sokaklardan yararlanarak mümkün olduğu kadar açık ya da ızgaralı kanallarla dereyi tabiata uyumlu yani yeniden çalışır hale getiriyoruz. Kent içinde bu çalışmamızı büyük ölçüde tamamladık. Şu an ekiplerimiz Bornova’da Şeytan, Malama, Taşpınar ve Piçi derelerinde çalışıyor. Dere havzası kaybolmuş çok az sayıda deremiz kaldı. Onların da ıslahını gerçekleştireceğiz” bilgisini verdi.

2009 yılında hangi derelerde ıslah çalışması yapıldı?

Bayındır İlçesi Atıksu Arıtma Tesisi Dere Düzenlenmesi İnşaatı, Bayındır İlçesi Söğütören Köyü Beliksu Deresi Sağ Sahil Koruma Duvarı İnşaatı, Bornova Çayı Membağında Mevcut Tersip Bendi Arkasında Geçirimsiz Tabaka Oluşturulması, Bornova Kazankulbu Deresi Karşıyaka Onur Mahallesi Ilıca Deresi , Menderes İmar Planlı Alanlardaki Dereler (Küner, Gölcükler, Akçaköy, Sürmeli ve Dereköy), Menderes Hasan Kulu Deresi, Özdere Söğütçük Deresi, Seferihisar Ürkmez Mahallesi Belediye Hizmet Binası Yanındaki Derenin Kenarlarına Korkuluk Yapılması, Bornova Piçi Deresi (bitmek üzere), Bornova Şeytan,Taşpınar, Malama Dereleri (devam), Urla Tabaklar Deresi

Son dönemde öne çıkan dere ıslahları;

Bornova Şeytan, Malama ve Taşpınar Deresi

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bornova’da Doğanlar, Yunus Emre ve Mevlana mahallelerinden geçen derelerde ıslah çalışması başlattı. Dere duvarlarıyla bitişik evlerden oluşan bu mahallelerde gerçekleştirilecek ıslahla, şiddetli yağışlarda su taşkını yaşanmasının önüne geçilecek. Doğanlar, Yunus Emre ve Mevlana Mahallesi’nden geçen ve zaman içerisinde dere yatağı kaybolduğu için taşkınlara neden olan Şeytan, Malama ve Taşpınar deresi ıslahını kapsayan çalışmalarda, 7 kilometre uzunluğunda dere yatağı düzenleniyor. 7.3 milyon TL’ye mal olan çalışmalar bu yılın Haziran ayında tamamlanacak

Bornova Piçi Deresi

1.9 milyon TL’lik yatırımla Piçi Deresi’nin ıslahına başlayan Büyükşehir Belediyesi, hem Pınarbaşı Yarış Pisti’ni hem de Bornova 5. Sanayi Sitesi’ni kışın taşkın, yazın da sinek probleminden kurtarmış olacak. 4 kilometrelik ıslah çalışmaları kısa süre sonra tamamlanacak.

Karşıyaka Ilıca Deresi

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Yamanlar ve Onur mahallelerinde yaşayan vatandaşların yıllardır kabusu haline gelen, sel felaketinde can almış Ilıca Deresi’ne neşter vurdu. 774 bin TL’lik yatırımla 1 kilometrelik düzenleme çalışmaları kapsamında dere kenarlarına 2 kilometrelik taş duvar örülerek önce güvenlik sağlandı. Derenin tabanı betonlandı ve dere kenarına 300’lük kanal hattı döşendi. Evlerden dereye açıkta akan pis su kanalları servis yollarına alınarak kanal hattına bağlantısı yapıldı. Ayrıca dere boyunca 200 metrelik yağmur suyu kanalı da döşendi. Böylelikle dereye pis su akışı önlendi. Çalışmalar 2009 yılının Mart ayında tamamlandı.

Bornova Kazankulbu Deresi

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bornova Evka-3’te oturan vatandaşların yağışlı günlerde yaşadığı kabusa son verdi. Dere yatağının zaman içinde bozulması, hatların yetersiz kalması nedeniyle cadde ve yollarda oluşan göllenmeler yüzünden yağmurlu günlerde sıkıntı yaşayan Evka-3 sakinleri, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin dere ıslah çalışmasıyla rahat bir nefes aldı. Bornova Kazankulbu Deresi ıslahı kapsamında 1 kilometrelik dere yatağı boyunca 2 metre genişliğinde, 1 metre yüksekliğinde betonarme kesit oluşturuldu. Böylelikle yağmur sularının sağlıklı bir şekilde toplanması sağlandı. Çalışmalar 634 bin TL’lik yatırımla tamamlandı.