Putin'in köstebekleri

AMERİKAN Federal Soruşturma Dairesi (FBI), yaklaşık 7 yıldır süren ülke tarihinin en büyük casusluk operasyonlarından birine noktayı koyarak, pazar günü 10 kişiyi, New Jersey, Yonkers, Boston ve Virginia şehirlerinde aynı anda gözaltına aldı.

Dışarıdan bakıldığında kendi hallerinde bir yaşam sürüyor gözüken 4 çift ve 2 kişi, iddiaya göre Sovyet dönemi gizli servisi KGB’nin yerine kurulan Rus dış istihbarat servisi SVR adına ABD’de casus olarak çalışıyordu. Ajanların, “casusluk” suçundan değil, “bir yabancı devlet adına çalışarak komplo kurmak” gibi daha hafif bir suçtan yargılanacak olmaları, “Ruslar önemli bir bilgi sızdıramadı” diye yorumlandı. Buna karşın ajanlar kara para aklama suçlamasından hüküm giyerlerse 20 yıl hapis yatabilirler.

UZUN SÜRELİ GÖREV

Ajanlar, yıllar önce ABD’ye yerleştirildiler. Moskova’dan bir mesajda şöyle yazıyordu: “ABD’de uzun süreli görev için bulunuyorsunuz. Eğitim, banka hesaplarınız, arabanız, eviniz, hepsinin tek amacı var: Görevinizi yerine getirmek. Politika yapıcı çevrelerde araştırma yapmak ve ilişkinizi geliştirmek için yeterince Amerikanlaşın.” Ajanlar ABD Dışişleri Bakanlığı, akademik çevreler ve düşünce örgütlerinde kurdukları ilişkilerle devlet sırlarına ulaşmaya çalıştı. Bir nükleer silah uzmanı ve ulusal güvenlikle ilgili bir yetkiliyle temasa geçmişlerdi.

ŞİFRELİ HABERLEŞME

Aralarındaki iletişim çok gizliydi. Manhattan’da bir kitapçıda buluşuyorlardı. Bir ajan dışarıda dizüstü bilgisayarı yardımıyla bir kablosuz ağ oluşturuyordu. İçerideki diğer ajanla yüzyüze görüşmeden bilgileri naklediyordu. İnternette şifreli fotoğraflar koyuyorlardı. Görünmez mürekkep ve kısa dalga telsiz gibi yöntemlere de başvuruyorlardı.

NASIL YAKALANDILAR

Rus ajanlar, aldıkları tüm önlemlere rağmen Manhattan’ın güneyinde bir kitapçıda, Central Park girişinde bir bankta ve Sunnyside’da bir restorantta FBI dinlemesine takıldı. Evlerine kameralar, böcekler yerleştirildi. FBI, kaçacaklarından şüphelenince ajanları yakaladı. Gözaltına alınanlar şöyle: 40’lı yaşlarındaki Bostonlu Donald Heathfield ve Tracey Foley çifti. New Jersey’li Richard Murphy ve Cynthia Murphy çifti. Washington’dan Michael Zottoli ve Patricia Mills. Yonkers’dan Peru doğumlu gazeteci Vicky Pelaez ve Juan Lazaro. Arlington’dan 20’li yaşlarındaki turizmci Mikhail Semenko ve New Yorklu güzel ajan Anna Chapman.

Güney Kıbrıs’ta para mı akladılar

İDDİAYA göre Moskova, ABD’deki ajanlarının “Amerikalı” gibi görünmesi için büyük paralar harcadı. Finansmanda ise üç ajan görev yapıyordu. Latin Amerika kökenli Vicky Pelaez ve Juan Lazaro Peru’da paraları aklayıp ABD’ye getiriyordu. Diğer kurye ise Kanada vatandaşı Christopher Robert Metsos’du. 54 yaşındaki Metsos, sık sık Güney Kıbrıs’a gidiyordu. Metsos dün sabah Larnaka’dan Budapeşte’ye gitmeye çalışırken Rum polisi tarafından yakalandı, ancak 20 bin euro kefaletle serbest bırakıldı. Rum polisinin, 29 Temmuz’da sınırdışı davası görülecek olan Metsos’u sürpriz biçimde salıvermesi “kaçma izni” diye yorumlandı.

Ajan Anna’nın ikameti ‘Sahte Sokak, No. 99’

Cumartesi günü New York’ta bir restoranda Amerikalı bir sivil polis ile buluşurken yakalanan Anna Chapman, ajanlık yaparken “Irina Kutsov” sahte ismini kullanıyordu. Bir defasında cep telefonu satın alırken bu ismi vermiş, adresinin ise “Fake Street (Sahte Sokak), No. 99” olduğunu söylemişti. FBI, 28 yaşındaki Anna’yı, “kandırma ustası” olan eğitimli bir ajan olarak tanımlıyor. 1985’de İngiltere’ye iltica eden Londra’daki eski KGB başkanı Oleg Gordievski ise ABD içinde casusluk yapan yaklaşık 50 Rus çift olabileceğini söyledi.

Sizin polis coşmuş

RUSYA Başbakanı Vladimir Putin, konuyla ilgili sessizliğini bozarken ABD’nin eski başkanlarından Bill Clinton’u da kahkahaya boğdu. Bir yatırım konferansı için Rusya’da bulunan Clinton’la görüşen Putin “Sizin oralarda polisin coştuğunu duydum. Önlerine geleni hapse atıyorlarmış. Ama tabii anlayışlı olmak lazım, sonuçta işleri bu” yorumunu yapınca eski ABD başkanı o ünlü kahkahalarından birini attı.
Esprisinin ardından Vladimir Putin, “Umarım ilişkilerimizde kaydettiğimiz ilerlemeler darbe yemez” uyarısını yaptı. ABD cephesi ise casus krizinin ilişkileri etkilemeyeceği görüşünde. Öte yandan ABD Başkanı Barack Obama’nın, geçen hafta Rus mevkidaşı Dmitry Medvedev’i hamburgerciye götürdüğünde casus operasyonunu bildiği ancak bozuntuya vermediği öğrenildi.

Rusya’dan yalanlama

CASUS krizi Moskova’yı sarstı. Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın yazılı açıklamasında şöyle dendi: “Bize göre hiçbir dayanağı bulunmayan bu iddiaların altında kötü emellerin yattığı aşikardır. ABD Adalet Bakanlığı’nın anlam veremediğimiz şekilde Soğuk Savaş dönemine yakışır bir tarzda casus filmi oynatması bize o günleri hatırlattı. Skandalın ABD-Rusya ilişkilerinin en üst düzeyde yeniden yapılandırıldığı bir dönemde patlak vermesi de ayrıca üzücü.” ABD Başkanı Barack Obama ile Rus mevkidaşı Dmitriy Medvedev, son dönemde iki ülke ilişkilerini ısıtan adımlar atmışlardı.

Rus ajanlar ne peşindeydi

Sığınak delen nükleer bombalarla ilgili askeri sırlar.
Washington’ın İran ve Afganistan politikasıyla ilgili istihbarat.
ABD ile Moskova arasındaki silahsızlanma anlaşmasıyla ilgili bilgiler.
CIA yönetimiyle ilgili gizli dosyalar.