ABD askerlerinin yeni kabusu kum fırtınaları

ABD Donanması tarafından yakın dönemde yapılan bir araştırmaya göre, Afganistan'da görev alan askerlerin sıkça maruz kaldıkları sert kum fırtınaları, içerdiği zehirli kum nedeniyle askerlerin beyinlerinden kalıcı hasar oluşmasına neden oluyor.

Portlanda kentinde bu ay başında sinir sistemini olumsuz etkileyen nörotoksinlerin konu alındığı konferansta yer alan bilim insanı Palur Gunasekar, kum fırtınalarının sinir sistemi ve beyni olumsuz etkileyen manganez gibi nörotoksin etkisi yapan metaller içerdiğini açıkladı.

Donanma yetkilileri, zehirli kum üzerinde yapılan ön araştırmalara göre, zehirli kum taneciklerinin solunmasıyla beynin zarar görmesi arasında doğrudan bağlantı kurulmadığını belirtti. Ancak, Irak ve Afganistan’da görev sürelerini dolduran askerlerde ülkelerine döndükten sonra ortaya çıkan belirtiler, bu hususta şüpheleri artırdı.

Askerlerin hafıza kaybı ve konsantrasyon bozukluğu gibi sorunlarla karşılaşması, güçlü kum fırtınalarına maruz kalan askerlerin solumak zorunda kaldıkları kum zerrelerinden etkilenmiş olabilecekleri düşüncesini doğurdu.

Gunasaker, askerlerin soluduğu zehirli metal içeren kum tanelerinin beyin, akciğer ve diğer iç organlara ulaşabileceğini ve kum fırtınalarına maruz kalan askerlerin solunum rahatsızlıklarının yanı sıra algılama sorunu çektiklerine belirtti.

ZEHİRLİ KUM TANELERİ

Ohio eyaletindeki Wright Patterson Hava Üssü’nde bulunan sağlık araştırma merkezi laboratuarlarında görevli bilim insanları Micheal Stockelman ve Krishnan Prabharakan ile çalışan Gunsekar, Afganistan’dan getirilen kum zerrecikleri üzerinde yaptıkları deneylerde, kumun manganez, silikon, demir, magnezyum, alüminyum ve krom gibi metaller içerdiğini ortaya çıkardı.

Bu metaller arasında en çok tehdit içeren metal olan manganez beyin hasarı ve Parkinson hastalığına neden olduğu biliniyor. Araştırmalar, beyin hücrelerinin kum fırtınalarında zehirli kum taneciklerine maruz kaldığını ortaya koyarken, Gunsekar, kum fırtınasındaki yoğunluğun artmasıyla, ölüm riskinin de bir o kadar artacağına dikkat çekti.

Ancak Gunsekar ve donanma yetkilileri, yürütülen araştırmalar hakkında daha fazla bilgi vermeyi reddederken, özel tıp hizmeti veren emekli tuğgeneral Dr. Stephen Xenakis, Gunasekar ve ekibinin elde ettiği sonuçların kendisini hiç şaşırtmadığını belirtti. Xenakis, emrindeki askerlerde sürekli algılama sorunları yaşadığını, ancak bunun kesin nedenini hiçbir zaman anlayamadıklarına dikkat çekti.

Xenakis, “Askerler bir şeye odaklanamıyor. Bellek kaybı yaşıyorlar. Zamanla bana anlamakta zorluk çektiklerini söylüyorlardı” dedi.

TAHMİN EDİLENDEN KÖTÜ BOYUTTA

Afganistan ve Irak’tan döndükten sonra algılama sorunu nedeniyle tedaviye başvuran askerlerin sayısı kesin olarak bilinmiyor. Xenakis, Irak ve Afganistan’da görev yapmış olan 2 milyonun üzerindeki askerin yüzde 20 ile 30’unun algılama sorunu çektiğini tahmin ediyor.

Patlamalara maruz kalan askerlerin yaşadığı algılama sorunlarını inceleyen bilim insanı Lisa Jaycox, bu sorunu yaşayan asker sayısının tahminlerin çok üzerinde olduğunu ve zehirli kum fırtınalarının bu durumda etkili olduğunu belirtti.

Jaycox, başağrıları ve hafıza sorunlarından şikayet eden askerlerin neden bu rahatsızlığı çektiklerini anlamakta zorlandıklarını, sorunun beyin hasarından veya travma sonrası stres bozukluğundan ya da her ikisinden de kaynaklanmış olabileceğini söyledi.

Donanma sözcülerinden Cappy Surette, yapılan araştırmaların devam ettiğini ve kum fırtınasına maruz kalmanın beyin hasarına yol açıp açmadığı hususunun aydınlatılmak istendiğini belirtti.

AOL News